Zapalenie nerwu wzrokowego - objawy i leczenie

Zapalenie nerwu wzrokowego to poważna choroba oczu, z którą zmaga się obecnie wiele osób w różnym wieku. Stan zapalny ma wpływ przede wszystkim na ostrość wzroku, chociaż mogą mu towarzyszyć także inne objawy dodatkowe. Jego pojawienie się zazwyczaj wiąże się także z nieprawidłowym odbiorem kolorów, a osoba, której dotyka, może widzieć obraz w odcieniach szarości. Towarzyszącymi objawami schorzenia jest także ból głowy, któremu może towarzyszyć ostry ból gałek ocznych - tkliwość pojawia się przede wszystkim przy ich dotyku. Ustalenie przyczyny stanu zapalnego jest bardzo ważne w celu podjęcia leczenia. Nie należy lekceważyć niepokojących objawów, ponieważ pojawienie się zapalenia nerwu wzrokowego może wskazywać nawet na stwardnienie rozsiane. Sprawdź, co powinieneś wiedzieć na ten temat i kiedy warto zgłosić się do specjalisty.

Czym jest zapalenie nerwu wzrokowego?

Zapalenie nerwu wzrokowego określane jest także neuropatią demielinizacyjną (czyli przewlekłą) - która ma złożone podłoże. Choroba ta dotyka określonego nerwu - dotknięty nią jest II nerw czaszkowy. To właśnie on odpowiada w organizmie za przesyłanie obrazów widzianych oczami do kory mózgowej. W przypadku jakichkolwiek problemów z II nerwem czaszkowym dochodzi jednocześnie do sytuacji, w której obserwuje się pogorszenie widzenia objawiające się brakiem ostrości oraz pogorszeniem widzenia barw. Takie zjawisko może być jednym z pierwszych objawów stwardnienia rozsianego, chociaż jak pokazują statystyki, neuropatia dotyczy tylko ok. 30% pacjentów z SM. Niemniej jednak w przypadku zauważenia jakichkolwiek problemów, które mają charakter przewlekły lub są szczególnie niepokojące, warto udać się na podstawowe badania okulistyczne. Badanie dna oka może rozjaśnić, co jest przyczyną nieprawidłowości w zakresie pola widzenia.

Jak długo trwa zapalenie nerwu wzrokowego? Wszystko zależy od tego, jakie są przyczyny zapalenia nerwu wzrokowego, a także jak bardzo zaawansowane są zmiany. Dla każdego pacjenta czas ten może być różny, co wynika także z indywidualnych predyspozycji organizmu. Zapalenie pozagałkowe może być schorzeniem, które będzie towarzyszyć pacjentowi od kilku tygodni do nawet pół roku. Przez dłuższy czas utrzymuje się szczególnie w przypadku nawrotów. Teoretycznie wewnątrzgałkowe zapalenie nerwu wzrokowego jest mniej uciążliwe i mija samoistnie nawet po 2 tygodniach. Nie jest to jednak regułą.

Zapalenie pozagałkowe rozwija się przede wszystkim u osób, które znajdują się w grupie od 15 do 45 roku życia. Statystyki wskazują, że to właśnie w tym przedziale pojawia się najwięcej zdiagnozowanych przypadków. Warto natomiast zauważyć, że nie są to kompletne dane, ponieważ w przypadku mniej niepokojących objawów wiele osób zwleka z wizytą u specjalistów. Samo zapalenie może natomiast minąć samoistnie, jeżeli nie jest zaawansowane i nie towarzyszą mu żadne inne objawy.

Zapalenie nerwu wzrokowego - rodzaje schorzenia

Zapalenie II nerwu wzrokowego odpowiedzialnego za przesyłanie bodźców wzrokowych może mieć dwa podstawowe rodzaje. Postacie zapalenia nerwu wzrokowego wynikają przede wszystkim z lokalizacji problemu, a do ich ustalenia konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem specjalistą i wykonanie odpowiednich badań. Często problem nie jest widoczny podczas standardowej obserwacji. Wyróżnia się pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, a także to, które dotyczy jej wnętrza. Poniżej znajdziesz informacje na temat każdego z nich.

Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego

Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego rozwija się w jego dalszym odcinku. W przypadku tego rodzaju dolegliwości mówi się o rozpadzie osłonki mielinowej na włóknach wzrokowych nerwu. To właśnie ten rodzaj, jeżeli chodzi o zapalenie nerwu, jest groźniejszy, głównie dlatego, że mogą towarzyszyć mu dodatkowe objawy wskazujące na inne dolegliwości chorobowe.

Pozagałkowe zapalenie nerwu bardzo często rozwija się przy jednoczesnym postawieniu diagnozy SM - czyli rozpoznaniu stwardnienia rozsianego. Dotyczy to 1/3 wszystkich pacjentów z tym rozpoznaniem. Stwardnienie przewlekłe jest przewlekłą chorobą zapalno-demielinizacyjną, która prowadzi do kalectwa, a w ostateczności nawet do śmierci. W przypadku osób, u których zdiagnozowano stwardnienie rozsiane, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo rozpoznania pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego. Z czasem w przypadku braku leczenia może pojawić się także uszkodzenie nerwu wzrokowego i znacznie poważniejszych problemów utrudniających codzienne funkcjonowanie.

Wewnątrzgałkowe zapalenie nerwu wzrokowego

Poza pozagałkowym zapaleniem nerwu wzrokowego wyróżnia się także drugi rodzaj - wewnątrzgałkowy. Można o nim mówić w momencie, kiedy zapaleniu ulega tarcza nerwu wzrokowego. Wówczas ognisko zapalne zlokalizowane jest w przednim odcinku nerwu wzrokowego. Zapalenie tego rodzaju zdecydowanie częściej obserwowane jest u dzieci niż u osób dorosłych. Może pojawić się około 15 roku życia. Jest zdecydowanie mniej poważne niż pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, co nie oznacza, że można go lekceważyć. W tym przypadku bardzo często nie ma jednak potrzeby specjalnego leczenia farmakologicznego, ponieważ może minąć samoistnie.

Czy zapalenie nerwu wzrokowego to groźne zjawisko?

Choroby nerwu wzrokowego niemal zawsze są poważne, dlatego nigdy nie należy ich lekceważyć. Podstawą jest zawsze ustalenie skąd tego, skąd bierze się zapalenie nerwu wzrokowego. Przyczyny mogą być różne. Bardzo ważne będzie więc badanie, a jeśli wymaga tego sytuacja to także leczenie. To z kolei sprawia, że pojawia się konieczność jak najszybszej konsultacji ze specjalistą. Wykrycie stanu zapalnego jest możliwe także podczas kontrolnej wizyty, dlatego tak ważne jest, aby kontrolować swój wzrok przynajmniej raz w roku.

Jakie są objawy zapalenia nerwu wzrokowego?

Najczęściej obserwowanymi objawami świadczącymi o zapaleniu nerwu wzrokowego jest nagłe pogorszenie widzenia w jednym oku. Dodatkowo sytuacji tej może towarzyszyć ból podczas ruchu gałki ocznej. Często pojawiającym się objawem jest również znaczący spadek ostrości podczas widzenia, jak również silne zaburzenie widzenia barw. Obraz dla chorej osoby może być dostępny w odcieniach szarości, co nie miało miejsca wcześniej.

Każdy z wymienionych objawów wskazuje na charakterystykę przypadłości zapalenia nerwu wzrokowego. W niektórych przypadkach pacjenci mogą również uskarżać się na towarzyszące bóle głowy, szczególnie w okolicy czołowej. Charakterystycznym objawem może tak zwana tkliwość gałki ocznej, czyli ból pojawiający się przy dotknięciu gałki ocznej.

Objawy zapalenia nerwu wzrokowego mogą ustępować w wyniku podjętego leczenia. Nierzadko możliwe jest przywrócenie pełnej sprawności wzroku - zwłaszcza jeżeli zaburzenia pola widzenia mają związek z zapaleniem wewnątrzgałkowym. Pacjenci powinni jednak mieć na uwadze, że po okresie remisji, który może trwać od kilku miesięcy do nawet kilkunastu lat, objawy mogą powrócić, wskazując na pojawienie się zapalenia w drugim oku. To z kolei charakteryzuje głównie zapalenie pozagałkowe.

Zapalenie nerwu wzrokowego - przyczyny

O ile zapalenie pozagałkowe jest pierwszym objawem stwardnienia rozsianego, o tyle zapalenie wewnątrzgałkowe ma różne podłoża. Specjaliści podkreślają, że zapalenie wewnątrzgałkowe może być wynikiem takich przypadłości jak:

• wirusowe choroby zakaźne,
• zapalenie przyzębia,
• zapalenie oczodołu,
• zapalenie zatok,
• miażdżyca,
• choroby reumatyczne,
• zapalenie tętnic,
• kiła,
• cukrzyca,
• zapalenie wątroby typu B.

Jakie badanie wykonuje się, aby zdiagnozować zapalenie nerwu wzrokowego

Żeby rozpocząć leczenie i usunąć zapalenie tarczy nerwu wzrokowego, przywracając ostrość w polu widzenia, konieczna jest trafna diagnoza. Podstawowym badaniem, jakie wykonuje specjalista, jest angiografia fluoresceinowa. Podczas takiej kontroli lekarz wykorzystuje kontrast. Jego zadaniem jest poprawa widoczności naczyń krwionośnych siatkówki oka. Innym czynnością jest badanie elektrofizjologiczne. To rejestruje zmianę prądu czynnościowego, który jest w gałce ocznej pacjenta. Określa się dzięki temu prawidłowe przewodnictwo nerwowe.

Obydwa badania pokazują w jakim stanie nerw wzrokowy. W momencie rozpoznania możliwe jest leczenie. To w początkowym okresie przynosi najlepsze efekty.

W momencie, kiedy na siatkówce zauważalnych jest wiele uszkodzonych obszarów, a ograniczenie pola widzenia jest spore, to lekarz może zlecić dalszą profilaktykę. W takim przypadku zazwyczaj podejrzewa się obecność stwardnienia rozsianego. Specjalista zleca więc rezonans magnetyczny. Ten jest w stanie dostarczyć szczegółowych informacji dotyczących przebiegu stwardnienia rozsianego.

Jak wygląda leczenie zapalenia nerwu wzrokowego?

Jeżeli nerw wzrokowy działa w miarę prawidłowo, a zapalenie nie jest rozległe, to zazwyczaj specjaliści decydują się na wstrzymanie z leczeniem farmakologicznym. Problem może rozwiązać się sam. Ważna jest higiena wzroku i odpoczynek.

U pacjentów, u których stwierdza się stwardnienie rozsiane wprowadza się leczenie specjalnymi środkami farmakologicznymi - nawet w początkowych fazach zapalenia. Dlaczego? Ponieważ, jak pokazują badania dzięki nim można ograniczyć objawy tego schorzenia, co przekłada się na codzienny komfort chorej osoby. Możne także częściowo zabiec takiemu zjawisku, jakim jest zanik nerwu wzrokowego. Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym od momentu diagnozy powinni być pod stałą opieką specjalistów.

Jeżeli natomiast neuropatia nerwu wzrokowego jest w zaawansowanym stadium i choroba zaburza prawidłowe przewodnictwo nerwowe, to konieczne jest konkretne leczenie, które polega na podaniu dużej dawki kortykosteroidów. Te przez kilka dni dostarczane są do organizmu dożylnie. Następnie leczenie kontynuowane jest przy pomocy farmakologii doustnej. Przejście przez cały cykl leczenia jest niezwykle ważne, ponieważ dzięki temu można uchronić się od nawrotów choroby. Okres zdrowienia trwa od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy - zależnie od indywidualnych uwarunkowań pacjentów. Brak reakcji przedłuża ten czas.

Zobacz także:

Migrena oczna

Zamglone widzenie – z czego wynika i jak sobie z nim poradzić?